วงจรควบคุมเฟสและความถี่ 

       งานอุตสาหกรรมบางประเภท จำเป็นต้องปรับเปลี่ยนกำลังและความถี่ เพื่อให้เหมาะสมกับ 

โหลดที่มีการเปลี่ยนแปลง ในปัจจุบันอิเล็กทรอนิกส์เข้ามามีบทบาทมากขึ้น จึงทำให้การ 

ปรับเปลี่ยนทำได้สะดวก วงจรที่นิยมใช้ เช่น อินเวอเตอร์,ไซโคลคอนเวอร์เตอร์ เป็นต้น ซึ่ง 

อุปกรณ์ที่นำมาประกอบเป็นวงจรเหล่านี้ เช่น ไทรริสเตอร์,ไดโอด เป็นต้น ไทรริสเตอร์นิยม 

นำมาใช้มากที่สุด นั้นคือ SCR,ไตรแอก ไตรแอกเปน็ อุปกรณ์คล้ายคลึงกับ SCR ทำงานได้กับ แรงดันไฟฟ้าสลับทั้งด้านบวกและด้านลบ

ไตรแอค(Triac) เป็นอุปกรณ์จำพวกสารกึ่งตัวนำในกลุ่มของไทริสเตอร์ มีลักษณะ 

โครงสร้างภายในคล้ายกับไดแอค แต่มีขาเกตเพิ่มขึ้นมาอีก 1 ขา ไตรแอตถูกสร้างขึ้นเพื่อแก้ไข 

ข้อบกพร่องของ SCR ซึ่งไม่สามารถนำกระแสในซีกลบของไฟฟ้าสลับได้ การนำไตรแอคไปใช้ 

งานส่วนใหญ่จะใช้ทำเป็นวงจรควบคุมการทำงานเป็นสวิตซ์ต่อแรงดันไฟสลับ ไตรแอคถูกสร้าง 

ขึ้นมาให้ใช้งานกับกระแสสูง ๆ ดังนั้นต้องระวังเรื่องของการระบายความร้อน สัญลักษณ์,

โครงสร้างและวงจรสมมูลของไตรแอคดังรูปที่ 2 ก,ขและค 

โครงสร้างของไตรแอคจะประกอบด้วยสารกึ่งตัวนำตอนใหญ่ 3 ตอน คือ PNP และในสาร 

กึ่งตัวนำตอนใหญ่จะมีสารกึ่งตัวนำตอนย่อยชนิด N อีก 3 ตอน ต่อร่วมในสารกึ่งตัวนำ P ทั้ง 2 ตอน 

มีขาต่อออกมาใช้งาน 3 ขา เหมือน SCR

- ขาแอโนด 1 (A1) เรียกว่า ขาเทอร์มินอล 1  

(Main terminal 1) MT1

- ขาแอโนด 2 (A2) เรียกว่า ขาเทอร์มินอล 2  

(Main terminal 2) MT2

- ขาเกท (Gate) G

SCR เอส ซี อาร์

เป็น อุปกรณ์สารกึ่งตัวนำจำพวกไทริสเตอร์ จะมีโครงสร้างประกอบด้วยสารกึ่งตัวนำชนิด P และชนิด N ต่อชนกันทั้งหมด 4 ตอน เป็นสารชนิด P2 ตอน และสารชนิด N 2 ตอน โดยเรียงสลับกัน มีขาต่อออกมาใช้งาน 3 ขา คือ ขาแอโนด (ANODE) ขาแคโถด (CATHODE) และขาเกท (GATE) โครงสร้างและสัญลักษณ์แสดงดังรูป